LiCalab zette de schouders onder Topshake. In het project Topshake ontwikkelden producent Tops Foods, het expertisecentrum Mobilab van Thomas More en onderzoeksgroep Lab4Food van KuLeuven een ontbijtshake voor mensen met dementie die slikproblemen hebben.
Met dit proeftuinproject werd een uniek industrieel bereid ontbijtconcept ontwikkeld om patiënten met slikproblemen, in eerste instantie personen met vergevorderde dementie, een aangepaste, gevarieerde en gezonde voeding te kunnen aanbieden. Dit ontbijt heeft een evenwichtige, nutritionele samenstelling en gaat zo ondervoeding tegen bij de personen met dementie.
Het resultaat van dit project zijn 5 recepten met elk een andere smaak (andere basisgrondstoffen), met verschillende technische complexiteiten en met elk een zodanige, vergelijkbare textuur om tot een verbeterde slikreflex en slicact bij de patiënt te komen. Vooronderzoek heeft aangetoond dat de reologische kenmerken/textuur van de voeding bij deze doelgroep een rechtstreekse invloed hebben op de slikreflex en slikact en alzo op ondervoeding.
Activiteiten Proeftuin
De uitkomst van het project zijn 5 smaken TopShake, die klaar zijn voor marktintroductie. Deze uitkomst is tot stand gekomen door verschillende living lab technieken. Met name de nauwe banden met wetenschappelijk onderzoek, real life testing en co-creatie hebben een grote meerwaarde geleverd aan de uitkomsten.
Real life testing
Lab4Food onderzocht in het proeftuinproject o.a. de viscositeit en voedingswaarde van de industrieel bereide producten.
Expertisecentrum Mobilab stond in voor de onderzoeksopzet in de live tests; de testing met 89 patiënten werd begeleid door LiCalab. Hierbij werden onder meer de tijdbesteding en tevredenheid van zorgverleners, de ingenomen voedingswaarde en de beleving van patiënten aan de hand van bestaande meetschalen gemeten.
De proeftuinmethodologie werd in dit project ingezet om uitgebreid te testen hoe Topshake scoort bij personen met vergevorderde dementie. Dankzij de live tests met patiënten is het comfort en de inname van voeding verhoogd voor de patiënten en is een nieuw, gevalideerd voedingsproduct ontwikkeld voor de zorgmarkt
Co-creëren: samen innoveren!
Doordat elke partij zijn specifieke kennis en expertise in het project bracht kwam een innovatief product tot stand met grote meerwaarde voor patiënten met slikproblemen. Tops Foods bracht zijn kennis van het industriële productieproces en bewaartechnologie in, de kennisinstellingen Thomas More en KuLeuven hun wetenschappelijke (voor)kennis, de proeftuin LiCalab het grote zorgnetwerk waardoor 12 woon-zorgcentra de Topshake testten en leerden kennen als sterk product.
Door het grote zorgnetwerk van LiCalab deden 12 woon-zorgcentra en 89 patienten die beantwoordden aan de selectiecriteria mee met de test. De test duurde 4 weken, waarbij de patiënt een week boterhammen at als ontbijt, een week Topshake, een week boterhammen en een week Topshake.
Meerwaarde proeftuin
Vanaf het begin was het de bedoeling om een nieuw product op de markt te brengen; de zorgmarkt was voor Tops Foods een nieuwe markt. Bovendien was het ook de bedoeling om een product te creëren dat de patiënten met slikproblemen aanzienlijk meer comfort geeft en meer voeding laat opnemen, om zo ondervoeding tegen te gaan. Het project heeft dus zowel een maatschappelijke als een economische meerwaarde.
Panelmanagement
Aan de hand van vooraf bepaalde selectiecriteria ging LiCalab opzoek naar de juiste zorginstellingen en patiënten. Criteria waren:
- Groot verlies van cognitieve mogelijkheden
-Verstandelijke vermogens niet meer te testen
– Desoriëntatie compleet - Communicatie
– Brabbeltaal en klankuitingen - ADL
– Voor alle functies volledig afhankelijk - Fysiek
– Vaak foetale houding
– Vroegkinderlijke reflexen
– Repetitieve bewegingen
– Zorgbehoevend, maaltijden met begeleider
Daarnaast zorgde LiCalab ook voor het informeren van de woon-zorgcentra, zorgverleners en families van de deelnemende patiënten.